تفسیر روایی سوره ذاریات

سوره ذاریات

ثواب قرائت

1

(ذاریات/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام) - مَنْ قَرَأَ سُورَهًَْ وَ الذَّارِیَاتِ فِی یَوْمِهِ أَوْ فِی لَیْلَتِهِ أَصْلَحَ اللَّهُ لَهُ مَعِیشَتَهُ وَ أَتَاهُ بِرِزْقٍ وَاسِعٍ وَ نَوَّرَ لَهُ فِی قَبْرِهِ بِسِرَاجٍ یَزْهَرُ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.

امام صادق (علیه السلام) - هرکس سوره‌ی وَ الذَّارِیَاتِ را در هنگام روز یا شب بخواند خداوند وضع زندگی او را درست خواهد کرد و روزی زیادی به او خواهد داد و در داخل قبر یک چراغ پر نور تا روز قیامت بر او نور افشانی خواهد کرد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص100

ثواب الأعمال، ص115/ نورالثقلین/ البرهان

2

(ذاریات/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله) - مَنْ قَرَأَ سُورَهًَْ الذَّارِیَاتِ أُعْطِیَ مِنَ الْأَجْرِ عَشْرَ حَسَنَاتٍ بِعَدَدِ کُلِ رِیحٍ هَبَّتْ وَ جَرَتْ فِی الدُّنْیَا.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) - هرکس این سوره را بخواند، خداوند به اندازه‌ی هر بادی که در دنیا می‌وزد و جاری می‌شود، ده حسنه عطا می‌کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص100

مستدرک الوسایل، ج4، ص349/ البرهان؛ «زرت» بدل «جرت» / نورالثقلین

3

(ذاریات/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله) - مَنْ کَتَبَهَا فِی إِنَاءٍ وَ شَرِبَهَا، زَالَ عَنْهُ وَجَعُ الْجَوْفِ وَ إِنْ عُلِّقَتْ عَلَی الْحَامِلِ وَضَعَتْ وَلَدَهَا.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) - هرکس آن را در ظرفی بنویسد و آب آن را بنوشد درد شکم او از بین می‌رود و اگر بر گردن زن بارداری آویخته شود، فرزندش را آسان به دنیا می‌آورد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص100

البرهان

آیه وَ الذّارِیاتِ ذَرْواً [1]

سوگند به بادهایی که [ابرها را] به حرکت در می‌آورند.

1

(ذاریات/ 1)

الصّادقین (علی‌ها السلام) - لَا یَجُوزُ لِأَحَدٍأَنْ یُقْسِمَإِلَّا بِاللَّهِ تَعَالَی وَ اللَّهُ تَعَالَی یُقْسِمُ بِمَا یَشَاءُ مِنْ خَلْقِهِ.

امام باقر و امام صادق (هیچ‌کس حقّ ندارد جز خدا به کس دیگری قسم بخورد ولی خداوند متعال به هرکدام از آفریده‌هایش که بخواهد، قسم می‌خورد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص100

البرهان/ نورالثقلین

2

(ذاریات/ 1)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام) - وَ هُوَ قَسَمٌ کُلُّهُ وَ خَبَرُهُ إِنَّما تُوعَدُونَ لَصادِقٌ، وَ إِنَّ الدِّینَ لَواقِعٌ یَعْنِی الْمُجَازَاهًَْ وَ الْمُکَافَاهًًَْ.

امام علی (علیه السلام) - و همه‌ی این‌ها قسم است و خبر آن؛ إِنَّمَا تُوعَدُونَ لصَادِقٌ و إِنَّ الدِّینَ لواقِعٌ می‌باشد. یعنی مجازات و پاداش، واقعیّت دارد و عملی خواهد شد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص100

نورالثقلین/ البرهان

3

(ذاریات/ 1)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام) - سَأَلَ ابْنُ الْکَوَّاءِ وَ هُوَ عَلَی الْمِنْبَرِ مَا الذَّارِیاتِ ذَرْواً فَقَالَ الرِّیَاحُ.

امام علی (علیه السلام) - ابن‌کوّاء از حضرت علی (علیه السلام) درحالی‌که روی منبر بود سؤال کرد: «منظور از وَ الذّارِیاتِ ذَرْواً چیست»؟ حضرت علی (علیه السلام) فرمود: «یعنی بادها».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص100

بحارالأنوار، ج89، ص93/ بحارالأنوار، ج40، ص157/ بحارالأنوار، ج56، ص165/ بحارالأنوار، ج56، ص370

آیه فَالْحامِلاتِ وِقْراً [2]

و به آن ابرها که بار سنگینی [از باران را] با خود حمل می‌کنند.

1

(ذاریات/ 2)

الصّادق (علیه السلام) - سَأَلَ ابْنُ الْکَوَّاءِ وَ هُوَ عَلَی الْمِنْبَرِ… و ما فَالْحامِلاتِ وِقْراً قَالَ السَّحَابُ.

امام صادق (علیه السلام) - ابن‌کوّاء از حضرت علی (علیه السلام)، سؤال کرد: «منظور از فَالْحامِلاتِ وِقْراً چیست»؟ حضرت علی (علیه السلام) فرمود: «یعنی ابرها».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص102

بحارالأنوار، ج89، ص93/ بحارالأنوار، ج40، ص157/ بحارالأنوار، ج56، ص165/ القمی، ج2، ص327/ المناقب، ج2، ص43/ الغارات، ج1، ص101

آیه فَالْجارِیاتِ یُسْراً [3]

و به کشتی‌هایی که به آسانی به حرکت در می‌آیند.

1

(ذاریات/ 3)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام) - سَأَلَ ابْنُ الْکَوَّاءِ وَ هُوَ عَلَی الْمِنْبَرِ… قَالَ فَالْجارِیاتِ یُسْراً قَالَ الْفَلَکُ.

امام علی (علیه السلام) - ابن‌کوّاء از حضرت علی (علیه السلام) درحالی‌که روی منبر بود سؤال کرد: «منظور از الجارِیاتِ یُسراً چیست»؟ حضرت علی (علیه السلام) فرمود: «یعنی کشتی‌ها (فلک)».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص102

بحارالأنوار، ج89، ص93/ بحارالأنوار، ج56، ص165/ بحارالأنوار، ج56، ص370/ القمی، ج2، ص327/ الغارات، ج1، ص101

2

(ذاریات/ 3)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام) - رُوِیَ أَنَّ ابْنَ‌الْکَوَّاءِ سَأَلَ أمیرالمؤمنین (علیه السلام) وَ هُوَ یَخْطُبُ عَلَی الْمِنْبَرِ فَقَالَ… قال فَالْجارِیاتِ یُسْراً قَالَ أمیرالمؤمنین (علیه السلام): السُّفُن.

امام علی (علیه السلام) - ابن‌کوّاء از امیرالمؤمنین (علیه السلام) درحالی‌که روی منبر خطبه می‌خواند، درباره‌ی فَالْجارِیاتِ یُسْراً سؤال کرد؛ حضرت علی (علیه السلام) فرمود: «کشتی‌ها (سفن)».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص102

بحارالأنوار، ج40، ص157/ بحارالأنوار، ج56، ص165/ بحارالأنوار، ج56، ص370/ بحارالأنوار، ج89، ص93/ القمی، ج2، ص327/ الغارات، ج1، ص101/ المناقب، ج2، ص43

آیه فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً [4]

و سوگند به فرشتگانی که کارها را تقسیم می‌کنند!

1

(ذاریات/ 4)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام) - سَأَلَ ابْنُ الْکَوَّاءِ وَ هُوَ عَلَی الْمِنْبَرِ… قال فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً قَالَ الْمَلَائِکَهًْ.

امام علی (علیه السلام) - ابن‌کوّاء از امیرالمؤمنین (علیه السلام) درحالی‌که بر روی منبر خطبه می‌خواند سؤال کرد: «منظور از فَالْمقَسِّماتِ أَمْراً چیست»؟ حضرت علی (علیه السلام) فرمود: «یعنی فرشته‌ها».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص102

بحارالأنوار، ج89، ص93/ بحارالأنوار، ج40، ص157/ بحارالأنوار، ج56، ص165/ بحارالأنوار، ج56، ص370/ القمی، ج2، ص327/ الغارات، ج1، ص101/ المناقب، ج2، ص43

2

(ذاریات/ 4)

الرّضا (علیه السلام) - قَالَ الإمامُ الرِّضَا (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً قَالَ الْمَلَائِکَهًُْ تُقَسِّمُ أَرْزَاقَ بَنِی‌آدَمَ مَا بَیْنَ طُلُوعِ الْفَجْرِ إِلَی طُلُوعِ الشَّمْسِ فَمَنْ یَنَامُ فِیمَا بَیْنَهُمَا یَنَامُ عَنْ رِزْقِهِ.

امام رضا (علیه السلام) - امام رضا (علیه السلام) در تفسیر این آیه که خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: فَالمُقَسِّماتِ أَمْراً؛ فرمود: «فرشتگان روزی‌های فرزندان آدم (علیه السلام) را در فاصله‌ی طلوع صبح تا دمیدن آفتاب قسمت می‌کنند؛ پس هرکس در این هنگام بخوابد از روزی خود خواب مانده و محروم شده است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص102

من لایحضره الفقیه، ج1، ص504/ نورالثقلین/ البرهان

آیه إِنَّما تُوعَدُونَ لَصادِقٌ [5]

[آرى، سوگند به همه‌ی اين‌ها]! که آنچه به شما وعده داده شده قطعاً راست است.

1

(ذاریات/ 5)

الباقر (علیه السلام) - إِنَّما تُوعَدُونَ لَصادِقٌ یَعْنِی فِی عَلِیّ (علیه السلام).

امام باقر (علیه السلام) - إِنَّمَا تُوعَدُونَ لصَادِقٌ؛ درباره‌ی حضرت علی (علیه السلام) می‌باشد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص102

بحارالأنوار، ج35، ص351/ القمی، ج2، ص329

آیه وَ إِنَّ الدِّینَ لَواقِعٌ [6]

و بی‌شک [رستاخيز و] جزای اعمال واقع شدنی است!

1

(ذاریات/ 6)

الباقر (علیه السلام) - وَ إِنَّ الدِّینَلَواقِعٌ یَعْنِی عَلِیّاً (علیه السلام) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) هُوَ الدِّینُ.

امام باقر (علیه السلام) - و إِنَّ الدِّینَ لواقِعٌ؛ یعنی حضرت علی (علیه السلام) واقعیّت دارد و حضرت علی (علیه السلام) همان دین است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص102

بحارالأنوار، ج35، ص351/ فرات الکوفی، ص441؛ «تفاوت لفظی» / القمی، ج2، ص329/ بحارالأنوار، ج35، ص341/ المناقب، ج3، ص95

آیه وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ [7]

قسم به آسمان! که دارای چین و شکن‌های زیباست.

1

(ذاریات/ 7)

الباقر (علیه السلام) - عَنْ أَبِی حَمْزَهًَْ الثُّمَالِیِّ عَنْ أبی جَعْفَر (علیه السلام): وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ قَالَ السَّمَاءُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) ذَاتُ الْحُبُکِ.

امام باقر (علیه السلام) - ابوحمزه‌ی ثمالی از امام باقر (علیه السلام) روایت می‌کند که فرمود: در آیه: وَ السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ؛ منظور از آسمان، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌باشد و منظور از بافته شده، حضرت علی (علیه السلام) می‌باشد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص104

بحارالأنوار، ج36، ص169/ القمی، ج2، ص329

2

(ذاریات/ 7)

الباقر (علیه السلام) - عَنْ أَبِی حَمْزَهًَْ الثُّمَالِیِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ قَالَ السَّمَاءُ فِی بَطْنِ الْقُرْآنِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الْحُبُکُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) وَ هُوَ ذَاتُ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ أَهْلُ بَیْتِهِ (علیهم السلام).

امام باقر (علیه السلام) - ابوحمزه‌ی ثمالی گوید: به امام باقر (علیه السلام) گفتم: «منظور از وَ السَّماءِ ذاتِ الحُبُکِ چیست»؟ حضرت فرمود: «منظور از آسمان در باطن قرآن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و منظور از و الحُبُک؛ امیرالمؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است و او و خاندانش، همان نفس پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص104

فرات الکوفی، ص441

3

(ذاریات/ 7)

الباقر (علیه السلام) - وَ السَّماءِ ذاتِالْحُبُکِ فَإنَّهُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله).

امام باقر (علیه السلام) - و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ، منظور رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌باشد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص104

فرات الکوفی، ص441

4

(ذاریات/ 7)

الرّضا (علیه السلام) - عَنِ الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌خَالِدٍ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ قُلْتُ لَهُ: أَخْبِرْنِی عَنْ قَوْلِ اللَّهِ وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ، فَقَالَ هِیَ: مَحْبُوکَهًٌْ إِلَی الْأَرْضِ وَ شَبَّکَ بَیْنَ أَصَابِعِهِ. فَقُلْتُ: کَیْفَ تَکُونُ مَحْبُوکَهًًْ إِلَی الْأَرْضِ وَ اللَّهُ یَقُولُ رَفَعَ السَّماواتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها فَقَالَ: سُبْحَانَ اللَّهِ! أَ لَیْسَ اللَّهُ یَقُولُ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها فَقُلْتُ بَلَی فَقَالَ ثَمَّ عَمَدٌ وَ لَکِنْ لَا تَرَوْنَهَاقُلْتُ کَیْفَ ذَلِکَ جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ فَبَسَطَ کَفَّهُ الْیُسْرَی ثُمَ‌وَضَعَ الْیُمْنَی عَلَیْهَا فَقَالَ: هَذِهِ أَرْضُ الدُّنْیَا وَ السَّمَاءُ الدُّنْیَا عَلَیْهَا فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ الثَّانِیَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الدُّنْیَا وَ السَّمَاءُ الثَّانِیَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ الثَّالِثَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الثَّانِیَهًِْ وَ السَّمَاءُ الثَّالِثَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ الرَّابِعَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الثَّالِثَهًِْ وَ السَّمَاءُ الرَّابِعَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ‌وَ الْأَرْضُ الْخَامِسَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الرَّابِعَهًِْ وَ السَّمَاءُ الْخَامِسَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ السَّادِسَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الْخَامِسَهًِْ وَ السَّمَاءُ السَّادِسَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ السَّابِعَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ السَّادِسَهًْ وَ السَّمَاءُ السَّابِعَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ عَرْشُ الرَّحْمَنِ تَبَارَکَ اللَّهُ فَوْقَ السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ طِباقاً وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَ فَأَمَّا صَاحِبُ الْأَمْرِ فَهُوَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الْوَصِیُّ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَائِمٌ هُوَ عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ فَإِنَّمَا یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ إِلَیْهِ مِنْ فَوْقِ السَّمَاءِ مِنْ بَیْنِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ قُلْتُ: فَمَا تَحْتَنَا إِلَّا أَرْضٌ وَاحِدَهًٌْ فَقَالَ: مَا تَحْتَنَا إِلَّا أَرْضٌ وَاحِدَهًٌْ وَ إِنَّ السِّتَّ لَهُنَّ فَوْقَنَا.

امام رضا (علیه السلام) - حسین‌بن‌خالد گوید: از امام رضا (علیه السلام) درباره‌ی آیه: و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ پرسیدم، حضرت (علیه السلام) فرمود: «آسمان و زمین به هم بافته شده است». و برای نشان‌دادن آن، انگشتان دو دست خود را در هم فرو برد. عرض کردم: «چگونه ممکن است آسمان به زمین بافته شده باشد درحالی‌که خداوند می‌فرماید: آسمان‌ها را، بدون ستون‌هایی که برای شما دیدنی باشد، برافراشت. (رعد/2)». فرمود: «خداوند پاک و منزّه است، مگر نفرموده است: بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَونَهَا». عرض کردم: «بلی»! فرمود: «ستون‌هایی دارد ولی شما آن‌ها را نمی‌بینید». عرض کردم: «جانم فدای تو باد! چگونه چنین چیزی ممکن است»؟ حضرت (علیه السلام) درحالی‌که کف دست چپش را باز کرده بود و کف دست راست را بر آن قرار داده بود، فرمود: «این زمین اوّل است و این هم آسمان اوّل که بر بالای آن به‌صورت گنبد است. زمین دوّم بر بالای آسمان دوّمی است و آسمان دوّم مانند یک گنبد بر روی آن قرار دارد. زمین سوّم بر بالای آسمان دوّم است و آسمان سوّم به‌صورت یک گنبد بر بالای آن قرار دارد. زمین چهارم بر بالای آسمان سوّم است و آسمان چهارم به شکل گنبدی بر بالای آن قرار دارد و زمین پنجم بر بالای آسمان چهارم است و آسمان چهارم به‌صورت یک گنبد بر روی آن قرار دارد. زمین ششم بر بالای آسمان پنجم است و آسمان ششم به‌صورت یک گنبد بر بالای آن قرار دارد و زمین هفتم در بالای آسمان ششم قرار دارد و آسمان هفتم مانند یک گنبد در روی آن است و عرش خداوند تبارک‌وتعالی بر بالای آسمان هفتم است و این است که خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: خداوند همان کسی است که هفت آسمان را آفرید، و از زمین نیز همانند آن‌ها را فرمان او در میان آن‌ها پیوسته فرود می‌آید. (طلاق/12) و امّا صاحب الأمر همان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و وصیّ پس از او قائم بر روی زمین می‌باشد؛ پس همانا از بالای آسمان و از میان آسمان‌ها و زمین‌ها، امر بر او نازل می‌شود». پرسیدم: «پس در زیر ما فقط یک زمین قرار دارد»؟ فرمود: «در زیر ما فقط یک زمین قرار دارد و عالم الست در بالای ماست».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص104

القمی، ج2، ص328 نورالثقلین/ بحارالأنوار، ج57، ص79 والقمی، ج2، ص328 ومتشابه القرآن، ج1، ص4؛ «فقلت کیف تکون… الی آخر» محذوف/ البرهان؛ «تفاوت لفظی»

5

(ذاریات/ 7)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام) - سَأَلَ ابْنُ‌الْکَوَّاءِ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَی وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ قَالَ ذَاتِ الْخَلْقِ الْحَسَنِ قَالَ فَمَا الْمَجَرَّهًُْ قَالَ (علیه السلام) یَا وَیْلَکَ سَلْ تَفَقُّهاً وَ لَا تَسْأَلْ تَعَنُّتاً یَا وَیْلَکَ سَلْ عَمَّا یَعْنِیکَ وَ دَع مَا قَالَ فَوَ اللَّهِ إِنَّ مَا سَأَلْتُکَ عَنْهُ لَیَعْنِینِی قَالَ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) إِنَّهَا شَرَجُ السَّمَاءِ وَ مِنْهَا فُتِحَتِ السَّمَاء.

امام علی (علیه السلام) - ابن‌کوّاء از امیرالمؤمنین (علیه السلام) تفسیر قول خداوند متعال و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ را پرسید؛ حضرت (علیه السلام) فرمود: «همان خلقت نیکوست». گفت: «پس کهکشان چیست»؟ فرمود: «وای بر تو! برای فهمیدن بپرس نه برای رنج‌دادن [از روی عناد]، ای وای بر تو! از آن بپرس که به کارت می‌آید و ترک کن آنچه را که به کارت نمی‌آید». گفت: «به خدا قسم! آنچه را که به کارم می‌آید را پرسیدم (واقعاً برای فهمیدن پرسیدم)». فرمود: «کهکشان، رودخانه‌ی آسمان است و آسمان از آن گشوده شد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص106

بحارالأنوار، ج55، ص92/ الغارات، ج1، ص101؛ «قال فما المجرهًْ… الی آخر» محذوف

6

(ذاریات/ 7)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام) - ذاتِ الحبُک ذاتُ الطَّرائِقِ الْحَسَنَهًِْ إلی قَوْلِهِ وَ قیلَ ذاتُ الْحُسْنِ وَ الزّینَهًِْ.

امام علی (علیه السلام) - ذَاتِ الحُبُکِ؛ صاحب راه و روش‌های نیکو و زیباست و گفته شده همان کمال و زینت است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص106

نورالثقلین

7

(ذاریات/ 7)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) - فی قوله تعالی: وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ قَالَ حُسْنُهَا وَ اسْتِوَاؤُهَا.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) - و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ؛ یعنی زیبایی و مستقرشدن آسمان.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج15، ص106

بحارالأنوار، ج55، ص105